Portret pracowników w złotej erze postępu i dobrobytu

Chociaż oba wskaźniki – zaangażowania i dobrostanu pracowników-  są na rekordowo wysokim poziomie lub blisko niego, badacze zauważyli brak ich dalszej poprawy po kilku latach stałego wzrostu. Wyniki badania wskazują, że większość pracowników na świecie nadal zmaga się z trudnościami w pracy i życiu. Ma to bezpośrednie konsekwencje dla produktywności organizacji. Gallup oszacował, że niski poziom zaangażowania pracowników kosztuje globalną gospodarkę około 8,9 biliona dolarów, co stanowi 9 proc. światowego PKB.

Polacy wśród nacji najmniej zestresowanych w pracy, ale często się złoszczą 

Badacze sprawdzali poziom stresu, złości i smutku wśród pracowników. Poziom stresu istotnie wzrósł po pandemii COVID-19 i od 2020 roku utrzymywał się na wysokim poziomie 43-44 proc.. W tym roku obserwujemy spadek stresu wśród pracowników na świecie, choć jego poziom nie wrócił do tego sprzed pandemii. 

Europejscy pracownicy są w stosunkowo korzystnej sytuacji, ze wskaźnikiem stresu na poziomie 37 proc. Częściej stres odczuwają kobiety (43 proc.) niż mężczyźni (39 proc.) oraz osoby młodsze (do 35 roku życia). W Polsce 30 proc. badanych pracowników odczuwa stres w pracy, co jest jednym z niższych wskaźników w Europie. Podobnie, zaledwie 14 proc. rodaków doświadcza smutku na co dzień, podczas gdy średnia europejska wynosi 17 proc. Inaczej wygląda kwestia złości, do której przyznaje się 17 proc. badanych pracowników w Polsce. Jest to wskaźnik przewyższający średnią europejską (15  proc.). 

Sytuacja na polskim rynku pracy: optymizm bez działań

Sytuacja na światowych rynkach pracy powoli wraca do swojego stanu sprzed 2019 roku. Na pytanie, czy jest to dobry czas na znalezienie pracy, 57 proc. pracowników w Europie odpowiedziało twierdząco. Ten optymizm podzielają również Polacy. Aż 51 proc. badanych uważa, że jest dobry czas na znalezienie pracy. Dobrą opinię o rynku pracy mają częściej menedżerowie (58 proc.), osoby pracujące w formie hybrydowej (61 proc.) oraz osoby młodsze (59 proc.). 

Kraje z niskim bezrobociem i pozytywnymi opiniami o rynku pracy często odnotowują niższe poziomy aktywnego niezaangażowania. Lepsze możliwości zawodowe pozwalają  rozczarowanym pracownikom opuszczać złe sytuacje i znajdować lepsze. Niestety, w Polsce dobra opinia o rynku pracy nie przekłada się na aktywne poszukiwanie pracy. Tylko 24 proc. badanych aktywnie poszukuje nowej pracy, podczas gdy w Europie robi to co trzeci pracownik, a na świecie ponad połowa (52 proc.).

Wnioski i perspektywy dla Polski

Obraz polskiego rynku pracy, jaki wyłania się z raportu Gallupa, jest złożony i pełen wyzwań. Niski poziom zaangażowania w połączeniu z brakiem chęci zmian pomimo pojawiających się szans na rynku pracy wskazują na głębokie problemy, które mają swoje korzenie w naszej kulturze i etosie pracy.

Zaangażowanie pracowników w Polsce jest alarmująco niskie. Tylko 10% polskich pracowników deklaruje wysokie zaangażowanie w swoją pracę. Jest to jednym z najniższych wyników na świecie. Ta stagnacja jest sygnałem, że obecne strategie motywacyjne i zarządzania nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. W obliczu globalnych trendów, które wskazują na rosnące znaczenie poczucia własnej skuteczności w miejscu pracy, Polska pozostaje w tyle, trzymając się tradycyjnych, często anachronicznych metod pracy, zarządzania oraz rozwoju pracowników.

Folwarczna kultura pracy: wciąż aktualna?

Kultura folwarczna, głęboko zakorzeniona w polskim etosie pracy, wciąż kształtuje nasze relacje zawodowe. Z jednej strony mamy hierarchiczny, autorytarny styl zarządzania, który zbyt często dominuje w polskich firmach, tłumiąc samodzielność i kreatywność pracowników. W efekcie mogą oni nie być przygotowani na rynek pracy przyszłości. Z drugiej strony mamy pracowników, którzy wykazują minimalizm w stosunku do siebie oraz oczekiwań od życia. Tylko 36% polskich pracowników ocenia swoje życie jako satysfakcjonujące, co jest wynikiem poniżej średniej europejskiej. 

Jednocześnie, mimo że Polacy dostrzegają poprawę sytuacji na rynku pracy, nie są skłonni do zmiany pracy czy podejmowania nowych wyzwań zawodowych. Tylko 24% badanych aktywnie poszukuje nowego zatrudnienia, co stawia nas w ogonie zarówno w Europie, jak i na świecie. Ta stagnacja może być związana z brakiem zaufania do możliwości rozwoju zawodowego oraz obawami przed zmianą. W tej sytuacji zrozumiałe wydaje się być niezadowolenie oraz stres młodszego pokolenia na rynku pracy. Może to mieć swoje długofalowe konsekwencje. Jednocześnie wysoki poziom złości, do której przyznaje się 17% badanych, może być symptomem głębszych problemów w relacjach międzyludzkich i zarządzaniu emocjami w miejscu pracy.

Podsumowując, sytuacja na polskim rynku pracy odzwierciedla głębsze problemy społeczne i kulturowe. Aby przełamać te negatywne tendencje, konieczne jest fundamentalne przewartościowanie podejścia do Polaków pracy. Potrzebna jest również zmiana podejścia przywódców do zarządzania, a także społeczeństwa do relacji w miejscu pracy. Tylko w ten sposób możemy stworzyć środowisko, w którym pracownicy będą gotowi do pracy nad wyzwaniami, jakie niesie czwarta rewolucja przemysłowa. Raport ujawnia potężne wyzwania dla przywódców na wszystkich szczeblach odpowiedzialności – od rządowych po biznesowe. Stawką jest nie tylko kondycja naszych firm i gospodarki, ale także kondycja naszego społeczeństwa i jego gotowość na to, co przyniesie jutro.